مقاله محدودیت و چالش های تجارت الکترونیک
عنوان مقاله: محدودیت و چالش های تجارت الکترونیک
نویسنده: حامد پروینی
چکیده
تجارتی که بر پایه الکترونیکی پایه گذاری میشود دارای محدودیت، چالش و مشکلات خاص خود است. البته بی انصافی جایز نیست و نباید پیشرفت علم را در حیطه فناوری الکترونیکی داده ها و از همه مهمتر امنیت آن نادیده گرفت. اما باید این را هم در نظر گرفت که برای رسیدن به ایده آل در حیطه فناوری الکترونیکی داده ها، باید بیشتر تلاش نمود و به دانش کنونی اکتفا نکرد. همانطور که میدانیم تجارت الکترونیک مزیت های زیادی دارد که امروزه نقش بسزایی در روند فروش و بازاریابی، خصوصاً در بخش تجارت ایفا میکند. در این مقاله سعی شده به بخشی از محدودیت ها و چالش های این نوع از تجارت پرداخته و هدف از بیان آنها تضعیف این روند نبوده بلکه آشکار کردن برخی از مهمترین کاستی های آن می باشد.
واژگان کلیدی: تجارت الکترونیک، محدودیت های تجارت الکترونیک، دانش تجارت، فناوری های الکترونیکی.
مقدمه
امروزه شاهد خواندن و شنیدن کلمات و جملاتی هستیم که شاید دیروز برایمان تنها در تخیل و داستانهای غیر واقعی وجود داشت! و چیزی جز وهم و خیال نبود ...
با خواندن روزنامه ها، نگاه کردن به تلویزیون و شنیدن رادیو شاهد شنیدن و دیدن کلماتی مانند تجارت الکترونیک، پرداخت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، پول الکترونیک و ... هستیم . اما آیا راه اندازی و اداره این چنین مواردی برای رفاه و گسترش تجارت به سادگی نوشتن و یا گفتن است؟
تجارتی که بر پایه الکترونیکی پایه گذاری میشود دارای محدودیت، چالش و مشکلات خاص خود است. البته بی انصافی جایز نیست و نباید پیشرفت علم را در حیطه فناوری الکترونیکی داده ها و از همه مهمتر امنیت آن نادیده گرفت . اما باید این را هم در نظر گرفت که برای رسیدن به ایده آل در حیطه فن آوری الکترونیکی داده ها باید بیشتر تلاش نمود و به دانش کنونی اکتفا نکرد.
بنظر میرسد از سال 1979 میلادی که آقای Michael Aldrich خرید آنلاین را ابداع کرد، و در پی او دقیقاً دو سال بعد از آن در سال 1981 آقای Thomson Holidays اولین خرید آنلاین B2B را در بریتانیا انجام داد، تاکنون مقوله اعتماد پذیری فروشنده آنلاین برای خریدار در هاله ای از ابهام بوده، بطوریکه این مشکل مهم به نوعی مانع محکمی در کنار سایر موانع برای پیشرفت تجارتی با ساز و کار الکترونیکی شده است. بی شک تجارت الکترونیک در هر زمینه و یا گستره ای، نیازمند دو منبع مهم علمی و اقتصادی میباشد. اما پر واضح است فرهنگ سازی آن نیز امری نیست که بتوان ساده از آن گذشت. زیرا با داشتن بهترین و بروز ترین فناوری های روز دنیا در هر حیطه ای، بدون داشتن بستر فرهنگی مربوط به آن، پیشرفت در این حوزه کاری بسیار سخت خواهد بود.
همانطور که میدانیم تجارت الکترونیک مزیت های زیادی دارد که امروزه نقش بسزایی در حیطه فروش و بازاریابی، خصوصاً در بخش تجارت ایفا میکند. در ذیل به بخشی از محدودیت ها و چالش های این نوع از تجارت پرداخته و هدف از بیان آنها تضعیف این روند نبوده بلکه آشکار نمودن برخی از کاستی های آن میباشد.
یافته های این مقاله
نگاهی به محدودیت و چالش های تجارت الکترونیک
-عدم دانش کافی بسیاری از افراد جامعه کنونی
با کمی اغراق میتوان به صراحت بیان کرد که بسیاری از افراد جامعه دانش کافی و یا هیچ دانشی برای استفاده از بستری مانند اینترنت را ندارند. لذا بیان موضوعی با عنوان تجارت الکترونیک کمی غیر ممکن و دور از واقیت برای آنها خواهد بود . هرچند مشتاق، اما بدون دانش کافی راه اندازی چنین بستری تقریباً غیر ممکن میباشد . همچنین متقاعد کردن چنین افرادی کار سختی خواهد بود.
-وجود تحریم های سخت و دشوار برای تجارت الکترونیک
بی شک یکی از عدم موفقیت تجارتی که بر پایه الکترنیک می باشد وجود تحریم است. حتی با راه اندازی بهترین سایت و بستر تجارت الکترونیک با امنیت بسیار بالا که هزینه زیادی از نظر راه اندازی، مدیریت، بروز رسانی اطلاعات، نگهداری، پشتیبانی و ... خواهد داشت، باز نمی توان به اوج رسید. شاید اگر خوش بینانه فکر کنیم، بتوان فروشی در سطح متوسط برپاکرد اما داخل کشور و فقط محدود به داخل نه به دنیای خارج و طبعاً نمی توان به گسترش آن بیش از حد و حدود کشوری اندیشید .
-کم اهمیت بودن کلمه ای بنام " زمان "
بی شک همه ما از زمانی که خود را شناخته ایم با این کلمه کما بیش آشنا هستیم، اما آیا واقاً به این مطلب عمیقاً فکر کرده، آنرا جدی گرفته و به آن عمل کرده ایم ؟!
حداقل در کشور ما یکی از چیزهایی که ارزش ندارد و یا شاید ارزش کمی دارد، چیز باارزشی است بنام " وقت و یا زمان " . با توجه به بی ارزش بودن این مساله پس فعلاً فرقی نمی کند که خریدمان یک دقیقه، یک ساعت، یک روز و یا روزها طول بکشد . پس دلیل خوبی برای صرف نظر از خرید الکترونیکی داریم آن هم عدم اهمیت زمان و عمری است که به حدر خواهد رفت.
-رقابت گسترده و تنگاتنگ
با راه اندازی تجارت الکترونیک، شناساندن حرفه و خدمات و نهایتاً سوق به سمت فروش خوب و سودهی همانطور که خدمات عرضه شده توسط مشتریان مورد شناسائی قرار میگیرد از طرف رقبا نیز شناسائی، سنجیده و نقاط ضعف نیز آشکار میگردد که در نهایت زمینه رقابت را بوجود آورده و چالش هایی را نیز بدنبال خواهد داشت.
-عدم ارتباط مستقیم با مشتری
اصل فروش و بازاریابی موفق، قوانینی دارد که با رعایت آنها به حد مطلوبی از فروش خواهیم رسید. برای مثال برای اینکه محصولی را به مشتری بفروشیم باید مشتری روانشانسی و سپس بر اساس سلیقه آن محصول مورد را نظر به نحوی ارائه کنیم که مشتری چاره ای جز خرید نداشته باشد. اما با توجه به اینکه خرید و فروش بدون حضور فیزیکی فروشنده و خریدار است، پس از چنین روشهایی نمی توانیم استفاده کنیم. هر چند که سیستم های گفتگوی آنلاین ( چت ) بر روی فروشگاه های آنلاین نصب و راه اندازی شده اند، تا مشتری در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر و گفتگو در مورد کالای مورد نظر خود احساس انزوا نکرده و به راحتی با فروشنده و یا واحد فروش مجموعه آنلاین در ارتباط باشد، اما با قدری تامل در این رابطه به صحت فقدان رابطه ای موثر بین آنها میتوان پی برد.
-عدم لمس فیزیکی و تست کالا هنگام خرید
با پیشرفت تکنولوژی در عرضه تصویر برداری و نمایش تصاویر بصورت سه بعدی در حالت 360 درجه ای محصول، با زهم عدم وجود امکان لمس فیزیکی محصول مورد نظر از طرف خریدار می تواند باعث صرف نظر او از خرید شود ! همچنین تست کالا دقیقاً هنگام خرید یکی از ویژگیهای مهمی است که متاسفانه در این بستر غیر قابل انجام است . با وجود نوشتن قسمتی و یا تمامی ویژگیهای کالا از طرف فروشنده یا تولید کننده، این شک همچنان وجود خواهد داشت که آیا کالا دقیقاً همان کالایی است که در تعاریف فروشنده و یا تولید کنند آمده است؟ زیرا فروشنده یک محصول برای فروش بهتر در نوشتن ویژگیهای آن کمی اغراق آمیز حرکت کرده و از مبالغه در تعریف ویژگیها چشم پوشی نخواهد کرد .
-عدم صداقت برخی از فروشگاه های اینترنتی
رایج ترین نکته ای که اکثر خریداران از آن شکایت دارند، عدم انطباق اطلاعات ظاهری بخصوص فنی کالا هنگام دریافت آن میباشد. به زبان ساده هنگامی که فردی با مراجعه به سایتی که قصد خرید کالایی از آن دارد، پس از مشاهده و مقایسه، کالای مورد نظر خود را انتخاب میکند اما هنگام تحویل کالا متوجه فرق بین اطلاعات داده شده درون سایت با اصل کالا میشود که باعث نارضایتی مشتری از این روش خرید خواهد شد. به صورت کلی این مشکل اکثر خریداران اینترنتی بوده و همواره نگران تطابق مشخصات داده شده با کالای دریافتی در درب منزل می باشند.
-هکرها یک قدم جلوتر!
علم در شاخه امنیت اطلاعات، همچنین ایجاد محیطی امن بین خریدار و فروشنده پیشرفت قابل توجهی داشته است، تا جائیکه اکثر کاربران اعم از خریدار و یا فروشنده هنگام مشاهده پروتکل SSL بر روی سایت، با خیال آسوده به انجام خرید و یا فروش می پردازند. هر چند که SSL، پروتکلی است که در بستر آن امکان رمز نگاری اطلاعات وجود دارد، اما باید بدانیم که در دانش هک هیچ چیز غیر ممکن نبوده و شاید بتوان با نصب یک بدافزار بر روی کامپیوتر گیرنده که دانش چندانی از امنیت اطلاعات ندارد، اطلاعات دریافت شده را به سرقت برد! با این وجود انکار اینکه تا کنون هیچ گزارشی در مورد هک شدن اطلاعات در پروتکل SSL نشده است، جایز نیست. اما با نگاهی به تاریخچه هکران میتوان حدس زد که این پدیده امن نیز بالاخره مورد تهاجم آنها واقع خواهد شد. همانطور که چندی پیش شاهد آن در وب سایت Gmail بودیم، هکر ها با نفوذ به سرور های ارائه دهنده SSL اقدام به ساخت صفحات جعلی نموده بودند که با ورود کاربر آنها را به صفحه جعلی هدایت میکردند و با وارد کردن مشخصات امنیتی، اقدام به سرقت اطلاعات آنها میکردند. هر چند که در دنیای امروزی دست آوردهایی جدیدی در امر امنیت اطلاعات صورت گرفته اما به موازات آن هکرها نیز پیشرفتهایی داشته اند که باید جدی گرفته شوند.
منابع
