محدویت و چالش های تجارت الکترونیکی

نویسنده : حامد پروینی

تاریخ انتشار : چهاردهم آذرماه 1392

 

مقدمه

امروزه شاهد خواندن و شنیدن کلمات و جملاتی هستیم که شاید دیروز برایمان تنها در تخیل و داستانهای غیر واقعی وجود داشت ! و چیزی جز وهم و خیال نبود ...

با خواندن روزنامه ها، نگاه کردن به تلویزیون و شنیدن رادیو شاهد شنیدن و دیدن کلماتی مانند تجارت الکترونیک، پرداخت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، پول الکترونیک و ... هستیم . اما آیا راه اندازی و اداره این چنین مواردی برای رفاه و گسترش تجارت به سادگی نوشتن و یا گفتن است ؟

تجارتی که بر پایه الکترونیکی پایه گذاری میشود دارای محدودیت، چالش و مشکلات خاص خود است. البته بی انصافی جایز نیست و نباید پیشرفت علم را در حیطه فناوری الکترونیکی داده ها و از همه مهمتر امنیت آن نادیده گرفت . اما باید این را هم در نظر گرفت که برای رسیدن به ایده آل در حیطه فن آوری الکترونیکی داده ها باید بیشتر تلاش نمود و به دانش کنونی اکتفا نکرد.

همانطور که میدانیم تجارت الکترونیک مزیت های زیادی دارد که امروزه نقش بسزایی در حیطه فروش و بازاریابی، خصوصاً در بخش تجارت ایفا میکند. در ذیل به بخشی از محدودیت ها و چالش های این نوع از تجارت پرداخته و هدف از بیان آنها تضعیف این روند نبوده بلکه آشکار نمودن برخی از کاستی های آن میباشد.

 

عدم دانش کافی بسیاری از افراد جامعه کنونی

با کمی اغراق میتوان به صراحت بیان کرد که بسیاری از افراد جامعه دانش کافی و یا هیچ دانشی برای استفاده از بستری مانند اینترنت را ندارند. لذا بیان موضوعی با عنوان تجارت الکترونیک کمی غیر ممکن و دور از واقیت برای آنها خواهد بود . هرچند مشتاق، اما بدون دانش کافی راه اندازی چنین بستری تقریباً غیر ممکن میباشد . همچنین متقاعد کردن چنین افرادی کار سختی خواهد بود.

 

وجود تحریم های سخت و دشوار برای تجارت الکترونیک                        

بی شک یکی از عدم موفقیت تجارتی که بر پایه الکترنیک می باشد وجود تحریم است. حتی با راه اندازی بهترین سایت و بستر تجارت الکترونیک با امنیت بسیار بالا که هزینه زیادی از نظر راه اندازی، مدیریت، بروز رسانی اطلاعات، نگهداری، پشتیبانی و ...  خواهد داشت، باز نمی توان به اوج رسید. شاید اگر خوش بینانه فکر کنیم، بتوان فروشی در سطح متوسط برپاکرد اما داخل کشور و فقط محدود به داخل نه به دنیای خارج و طبعاً نمی توان به گسترش آن بیش از حد و حدود کشوری اندیشید .

 

کم اهمیت بودن کلمه ای بنام " زمان " !

بی شک همه ما از زمانی که خود را شناخته ایم با این کلمه کما بیش آشنا هستیم، اما آیا واقاً به این مطلب عمیقاً فکر کرده، آنرا جدی گرفته و به آن عمل کرده ایم ؟!!!

حداقل در کشور ما یکی از چیزهایی که ارزش ندارد و یا شاید ارزش کمی دارد، چیز باارزشی است بنام " وقت و یا زمان " . با توجه به بی ارزش بودن این مساله پس فعلاً فرقی نمی کند که خریدمان یک دقیقه، یک ساعت، یک روز و یا روزها طول بکشد . پس دلیل خوبی برای صرف نظر از خرید الکترونیکی داریم آن هم عدم اهمیت زمان و عمری است که به حدر خواهد رفت.

 

رقابت گسترده و تنگاتنگ

با راه اندازی تجارت الکترونیک، شناساندن حرفه و خدمات و نهایتاً سوق به سمت فروش خوب و سودهی همانطور که خدمات عرضه شده توسط مشتریان مورد شناسائی قرار میگیرد از طرف رقبا نیز شناسائی، سنجیده و نقاط ضعف نیز آشکار میگردد که در نهایت زمینه رقابت را بوجود آورده و چالش هایی را نیز بدنبال خواهد داشت.

 

عدم ارتباط فیزیکی با مشتری

اصل فروش و بازاریابی موفق قوانینی دارد که با رعایت آنها به حد مطلوبی از فروش خواهیم رسید. برای مثال برای اینکه محصولی را به مشتری بفروشیم باید آنرا روانشانسی و سپس بر اساس سلیقه آن محصول مورد را نظر به نحوی ارائه کرد که مشتری چاره ای جز خرید نداشته باشد .اما با توجه به اینکه خرید فروش بدون حضور فیزیکی است پس از چنین روشهایی نمی توانیم استفاده کنیم .

 

عدم لمس فیزیکی و تست کالا هنگام خرید

با پیشرفت تکنولوژی در عرضه تصویر برداری و نمایش تصاویر بصورت سه بعدی در حالت 360 درجه ای محصول، با زهم عدم وجود امکان لمس فیزیکی محصول مورد نظر از طرف خریدار می تواند باعث صرف نظر او از خرید شود ! همچنین تست کالا دقیقاً هنگام خرید یکی از ویژگیهای مهمی است که متاسفانه در این بستر غیر قابل انجام است . با وجود نوشتن قسمتی و یا تمامی ویژگیهای کالا از طرف فروشنده یا تولید کننده، این شک همچنان وجود خواهد داشت که آیا کالا دقیقاً همان کالایی است که در تعارریف فروشنده و یا تولید کنند آمده است ؟ زیرا فروشنده یک محصول برای فروش بهتر در نوشتن ویژگیهای آن کمی اغراق آمیز حرکت کرده و از مبالغه در تعارریف ویژگیها چشم پوشی نخواهد کرد .